Od pewnego czas wróciłam do lektury książek dotyczących rozwoju osobistego i w kilku miejscach zetknęłam się z przywołaniem książki Viktora Frankla oraz jego metody psychoterapii pod nazwą logoterapii. Nazwa metody wywodzi się od greckiego słowa logos, czyli sens i ma na celu motywowanie pacjenta, by świadomie odkrył sens własnego życia.
Viktor Frankl sformułował podstawy swojej teorii jeszcze przed drugą wojną światową, która okazała się krańcową weryfikacją przyjętych przez niego tez. Twórca logoterapii był bowiem przez ok. trzy lata więźniem obozów koncentracyjnych (m. in. Auschwitz i Dachau). To, czego tam doświadczył i przeżył, trudno ująć w jednym zdaniu. Oprócz głodu, tortur, spotykanego na każdym kroku upodlenia jednostki ludzkiej, Frankl stracił w obozach większość najbliższej rodziny (m.in. rodzice i żona).
Książka Frankla składa się z dwóch części; w pierwszej opisuje on swoje obozowe przeżycia, w drugiej zaś przedstawia skondensowany zarys teorii logoterapii.
Jest to opowieść niezwykła. Frankl daje przejmujące świadectwo obozowej codzienności, reguł tam obowiązujących, nieludzkiego traktowania. W tych najgorszych dla ludzkiej wolności i wyobraźni warunkach autor zdobywa się na szerszą refleksję starając się przedstawić swój sposób na przetrwanie. W
Auschwitz zabrano mu gotowy do publikacji rękopis, w którym rozwinął
swoje teorie i wyniki badań. Gdy został go pozbawiony, odczuwał ogromną
konieczność ponownego spisania swojej teorii, co dawało mu motywację do
działania i poczucie sensu życia mimo okropieństw i ciągłej niepewności
panujących w obozach koncentracyjnych.
Autor zastosował założenia swojej teorii, iż niezależnie od warunków zewnętrznych, człowiek jest wewnętrznie wolny i może decydować o jakości swoich myśli, przekonań, zasad i postaw wobec świata, a wyobrażenie o przyszłych czekających go zadaniach może pomóc w odnalezieniu sił umożliwiających przetrwanie.
Niech więc autor przemówi:
"Bo przecież to właśnie wewnętrzna wolność, której nikt nam nie jest w stanie odebrać, nadaje życiu sens i znaczenie.
Aktywne życie daje człowiekowi możliwość realizowania swoich wartości poprzez kreatywną pracę, a bierna umiejętność odczuwania przyjemnych doznań pozwala mu odnaleźć spełnienie poprzez doświadczanie piękna, sztuki lub natury. Gdyby jednak odrzeć ludzkie życie z wszelkiej kreatywności i przyjemności, pozostanie w nim jeszcze jedna wartość dopuszczająca jedynie zachowania najwyższej moralnej próby; wartością tą jest mianowicie nastawienie człowieka do własnej egzystencji - egzystencji podlegającej zewnętrznym ograniczeniom."
"To, w jaki sposób człowiek akceptuje swoje przeznaczenie i cierpienie, jakie ono z sobą niesie, to, w jaki sposób bierze na barki swój krzyż, może być dla niego - nawet w najtrudniejszych chwilach - wyjątkową okazją do pogłębienia sensu własnego życia. (...)
Psychologiczne obserwacje więźniów dowiodły, że tylko ci, którzy pozwolili upaść swoim moralnym i duchowym wartościom, ulegali ostatecznie degenerującym wpływom obozowym."
"Specyfika ludzkiej natury polega na tym, że umiemy żyć tylko wtedy, gdy patrzymy w przyszłość. (...) To jest naszym zbawieniem w najtrudniejszych momentach życia, choć czasem siłą woli musimy się zmuszać do spoglądania przed siebie."
"Więzień, który stracił całą wiarę w przyszłość - w swoją przyszłość - był skazany na zagładę."
Viktor Frankl prostymi słowami opisuje swoje doświadczenia opatrując je komentarzem psychologicznym i przykładami, które przemawiają do wyobraźni czytelnika. Druga część książki prezentująca podstawy logoterapii jest już dla przeciętnego czytelnika mniej zajmująca, ale warto się z nią zapoznać, choćby dla wzbogacenia swojej wiedzy ogólnej.
Powiedzieć, że książka ta jest warta przeczytania, to truizm. Każdy, kto szuka sensu w swoim życiu, kto chce nim pokierować w sposób przynoszący satysfakcję i spełnienie, powinien po nią sięgnąć. Logoterapia - w moim odczuciu - jest podstawą wielu dostępnych na rynku poradników przekonujących nas, że można i trzeba wziąć odpowiedzialność za swoje życie i osiągnąć coś więcej niż tylko dryf i "łapanie fali", na którą trzeba wskoczyć.
Gorąco polecam!
Tytuł oryginalny: Man's search for meaning
Wydawnictwo: Czarna Owca
Tłumacz: Aleksandra Wolnicka
Rok wydania: 2009
* Książkę przeczytałam w formie ebooka.
Kolejny tytuł na mojej liście książek do przeczytania - lista ta wydłuża się z każdą wizytą na blogach poświęconych książkom. A już poważnie, kiedyś nie czytałam literatury tego typu, ostatnio moja postawa zmienia się w tym względzie. A jeśli chodzi o wspomniany tytuł, szczególnie przemówił do mnie cytat o wewnętrznej wolności - zwłaszcza po zapoznaniu się z biografią autora. Mam nadzieję, że uda mi się Viktora Frankla przeczytać (jak zdążyłam sprawdzić, w mojej bibliotece wszystkie egzemplarze zajęte).
OdpowiedzUsuńCieszę się, że książka Cię zainteresowała. Warto się z nią zapoznać!
UsuńDla mnie też to kolejny tytuł do przeczytania. Brałem udział w indywidualnej psychoterapii psycho dynamicznej - w latach 2011 -2012 - odbębniłem 55 sesji - powód? Depresja. Działa do tej pory. Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuńMyślę, że warto zapoznać się z podstawami logoterapii. Polecam!
Usuń