"Óśmnastego lutego roku 1814 jechał na białym koniu człowiek średniego wzrostu, nieco otyły, w sieroczkowym surducie pod szyją zapiętym, w kapeluszu stósowanym bez żadnego znaku prócz małej trójkolorowej kokardy. Za nim, w niejakiej odległości drugi, znacznie młodszy. [...] Pierwszym z tych jeźdźców był Napoleon, drugim byłem ja."
Aleksander Fredro wszystkim jest znany bądź kojarzony jako autor klasycznych komedii teatralnych. Któż nie zna „Ślubów panieńskich” „Dam i huzarów” czy „Pana Jowialskiego”. W naszej tradycji Fredro kojarzy się momentalnie z wizerunkiem wąsatego pana w średnim bądź starszym wieku siedzącego dostojnie na fotelu. Tymczasem nasz wybitny twórca przeżył bujną i pełną emocjonujących wydarzeń młodość. Jako 16-letni chłopak zaciągnął się do wojska polskiego walczącego u boku Napoleona i przeszedł niemal cały szlak, a odwrót spod Moskwy niemal przypłacił życiem. W niebezpiecznych sytuacjach był wielokrotnie (wojna to przecież nie przelewki), ale szczęśliwie przeżył, dzięki czemu zapisał się w historii literatury.
Jego nieco zapomnianym dziełem są spisane wspomnienia z lat służby wojskowej zatytułowane „Trzy po trzy”. W tej to książce pisanej „zrywami”, wiele lat po opisywanych wydarzeniach, Fredro wraca do młodości naznaczonej służbą wojskową u boku Napoleona, księcia Józefa Poniatowskiego i innych wybitnych dowódców tej epoki.
„Trzy po trzy” jednak nie jest chronologicznym zapisem przypadków imć Fredry. To wspomnienia napisane „z pazurem”, ale nielinearnie, z licznymi dygresjami. I te dygresje właśnie dostarczają czytelnikom wielu „smaczków”. Początkowo ta maniera nieco drażni, trudno też współczesnemu czytelnikowi wgryźć się w tekst upstrzony licznymi archaizmami, ale jeśli już przebrnie się przez początkowe stronice, odnaleźć można w lekturze przyjemność, humor i emocje. Aleksander Fredro ze swadą opisuje barwne przygody młodego chłopaka spragnionego walki, z drugiej czasami dochodzi do głosu smutek i melancholia z uwagi na przypadki nielojalności czy zawiedzionego zaufanie ze strony towarzyszy broni. Autor często wspomina cesarza, na końcu mamy zresztą skorowidz wielkich ówczesnego świata, z którymi Autor miał do czynienia i ich krótką charakterystykę opartą na własnych doświadczeniach.
Z lektury bije ogromny sentyment do lat młodości "chmurnej i durnej". Jeśli nie przerazimy się staroświeckiej polszczyzny i dygresyjności, to lektura ta dostarczy nam wiele satysfakcji i emocji.
Autor: Aleksander Fredro
Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy
Seria: Biblioteka Klasyki Polskiej i Obcej
Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy
Seria: Biblioteka Klasyki Polskiej i Obcej
Czytałam lata temu, trzeba odświeżyć dawne lektury. Stos "książek do przeczytania" jednak wciąż rośnie...
OdpowiedzUsuńW tym roku odwiedzając zamek dzikowski Tarnowskich mogłam zobaczyć "na żywo" rękopis fredrowskiej "Zemsty".
Życie Fredry to gotowy scenariusz filmowy - bujna młodość, żołnierska sława, potem niezwykła historia miłości do Zofii Skarbkowej, ostatecznie zakończona małżeństwem, lata sławy i lata literackiego milczenia.
Na "Trzy po trzy" miałam ochotę od dawna, ale dopiero teraz się zebrałam. :)
UsuńRzeczywiście biografia Fredry nadawałaby się na naprawdę fajny serial telewizyjny. Mógłby być dużo ciekawszy od np. "Wielkiej miłości Balzaka". :)
Chyba większości osób nie związanych z polonistyką Fredro kojarzy się wyłącznie z telewizyjnych adaptacji komediowych. Nie przypominam sobie, aby poza Zemstą którakolwiek z jego sztuk była szkolną lekturą. Sama poznałam Pana Jowialskiego dopiero w tym roku (w Teatrze Polonia- nawiasem mówiąc gorąco polecam).
UsuńKaye, ale że dałaś radę to przeczytać!!!
OdpowiedzUsuńJa nie zmogłam, choć to był tekst lekturowy na egzamin z romantyzmu. Potem jeszcze próbowałam i nie dałam rady. Strasznie mnie to nudzi, choć komedie Fredry lubię i czytam bez przymusu.
Magda ma rację, życiorys Fredry jak najbardziej nadaje się na film. A nawet na serial!
Początek nie był łatwy, ale gdy przyzwyczaiłam się do wszechobecnych dygresji poszło. :)
UsuńOptuję za serialem telewizyjnym, jeśli chodzi o sfilmowanie biografii Fredry :)