niedziela, 30 września 2012

30 września - Międzynarodowy Dzień Tłumacza




30 września, w dniu św. Hieronima, tłumacza Biblii i patrona tłumaczy, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Tłumacza. Czytając książkę autora zagranicznego rzadko zastanawiamy się, kto sprawił, że możemy ją poznać w naszym języku ojczystym. Zauważyłam, że na dobre tłumaczenie rzadko się zwraca uwagę, ale gdy jest ono złe, bardzo nam ono przeszkadza w odbiorze. Tak więc warto w dniu dzisiejszym (i nie tylko) pamiętać o tłumaczach literatury pięknej, dzięki którym możemy się zapoznać z najlepszymi i najmodniejszymi dziełami literatury światowej :)

Jak istotną rolę w obcowaniu z inną literaturą i kulturą odgrywa tłumacz, bardzo celnie ujął Ryszard Kapuściński: „przekładając tekst, otwieramy innym nowy świat, tłumaczymy go, a tłumacząc - przybliżamy, pozwalamy w nim przebywać, uczynić go cząstką naszego osobistego doświadczenia.” Znalazłam również kilka innych cytatów, które dotyczą pracy tłumacza:

"Tłumaczenie powinno przypominać szybę, całkowicie przezroczystą, tak aby czytelnik nie zauważał jej istnienia." - Mikołaj Gogol
"Tłumaczenia są jak kobiety - albo piękne, albo wierne." -  Voltaire

"Duch danego języka wyraża się w jego nieprzetłumaczalnych słowach." - Maria von Ebner-Eschenbach

"Tłumaczenie nie jest kopią, lecz aktem twórczym." - José Ortega y Gasset

"Z konieczności przełożenia danego tekstu wynika konieczność dokonywania wyborów. I tutaj tkwi odpowiedzialność tłumacza." - Edmond Cary
Który cytat najlepiej przystaje do specyfiki pracy tłumacza literatury? :)


Przy okazji tegorocznego Dnia Tłumacza w centrum uwagi znajdą się trudne zagadnienia nauczania i uczenia się przekładu. Posłużą ku temu lekcje w szkołach średnich, a także dyskusje z tłumaczami. Poniżej zamieszczam program spotkań z okazji święta tłumaczy, które odbędą się w Warszawie i Krakowie. 

1.10.2012 Kraków

godz. 15.00
Kino „Pod Baranami”, Rynek Główny 27
Między słowami, reż. Sofia Coppola, USA 2003
godz. 18.00 

Instytut Cervantesa, ul. Kanonicza 12
Tłumacz się - dyskusja z udziałem tłumaczy
uczestnicy: Magda Heydel, Joanna Kronaś-Warwas, Eliza Pieciul-Karmińska, Bogusława Sochańska, Gerardo Beltrán, Wawrzyniec Brzozowski, Josè Carlos Dias, Ryszard Wojnakowski
prowadzenie: Abel Murcia


Wytłumaczenia - Filmowe portrety tłumaczy, reż. Sławomir Paszkiet, 2012

ponadto:

Wystawa książek „Znalezione w tłumaczeniu”, Instytut Francuski, ul. Stolarska 15

Zabawa leksykalna „Zaprojektuj sobie językową przypinkę” 

Konkurs translatorski 


2.10.2012 Warszawa

godz. 19.00
Biblioteka na Koszykowej, ul. Koszykowa 26/28, wejście F
Czy można nauczyć (się) przekładu? - dyskusja z udziałem tłumaczy
uczestnicy: Jerzy Jarniewicz, Sławomir Paszkiet, Paulina Rosińska, Anna Wasilewska
prowadzenie: Urszula Kropiwiec 

Wytłumaczenia - filmowe portrety tłumaczy, reż. Sławomir Paszkiet, 2012

Temat lekcji: tłumacz!


1.10 w Krakowie i 2.10 w Warszawie odbędą się lekcje w liceach ogólnokształcących, prowadzone przez tłumaczy literackich.

Koncepcja i koordynacja: Duński Instytut Kultury, Instytut Cervantesa w Krakowie, Goethe-Institut

Organizatorzy: EUNIC, Komisja Europejska, Ambasada Królestwa Niderlandów, Ambasada Republiki Litewskiej, Austriackie Forum Kultury w Warszawie, Austriacki Konsulat Generalny w Krakowie, British Council, Bułgarski Instytut Kultury, Camões, Instytut Francuski w Krakowie, Rumuński Instytut Kultury, Szwajcarska Fundacja dla Kultury Pro Helvetia, Włoski Instytut Kultury, Żydowski Instytut Historyczny.

Informacja ze strony: www.instytutksiazki.pl

P.S.
Niniejszy post dedykuję Agnieszce prowadzącej bloga Krimifantamania, która jest jedynym tłumaczem literatury pięknej, którego znam wirtualnie nieco bliżej. ;)

4 komentarze:

  1. Tłumacz to cichy wspólnik autora.Życzyć sobie należy, by byli coraz lepsi, bo pośredniczą w przekazie nie tylko słów.

    OdpowiedzUsuń
  2. Wszystkie cytaty o pracy tłumacza są trafne, sama dążę do tego, co mówi Gogol...
    I lubię to, co o tłumaczach mówił Camus: "Tłumacze to zuchwali śmiałkowie, przypierający szturm na wieżę Babel". Z kolei Thomas Bernhard sprowadza do skrzeczącej rzeczywistości: "Tłumaczenie to okropny rodzaj służby"...

    Dziękuję za dedykację:-) (...aż poczułam łaskotki od tego miłego łechtania...).

    OdpowiedzUsuń
  3. Ciekawe cytaty podałaś. Mnie najbardziej do gustu przypadły słowa Gogola, bo zły przekład zauważa się od razu.
    P.S. Miłe łaskotki od czasu do czasu nie są złe. ;)

    OdpowiedzUsuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...