sobota, 8 września 2012

Åsa Larsson , Krew, którą nasiąkła




Pojawiło się kolejne gorące szwedzkie nazwisko prozy kryminalnej! Jako że skandynawski kryminał bardzo mi przypadł do gustu i odkryłam wielu twórców, którzy poza skomplikowaną zagadką kryminalną potrafią też świetnie pisać, cały czas staram się wyrobić sobie opinię o nowych autorach. Pierwsza książka Asy Larsson pojawiła się w Polsce w 2008 r., ale udało mi się przeczytać drugą z kolei, wydaną w 2011 roku.

Akcja „Krwi, którą nasiąkła” toczy się w północnej Szwecji za kręgiem polarnym, w okolicach Kiruny. W małej wiosce Jukkasjärvi zostaje brutalnie zamordowana pastor parafii Mildred Nilsson. Kobieta była charyzmatyczną i jednocześnie bardzo kontrowersyjną osobowością, której bezkompromisowość i - powiedzmy sobie jasno - dość radykalne poglądy prowokowały wiele podziałów w lokalnej społeczności. Śledztwo prowadzi lokalna policja, jednak bez widocznych rezultatów. Niebawem do Kiruny przybywa Rebeka Martinsson – utalentowana młoda prawniczka, która półtora roku wcześniej zabiła w obronie własnej troje ludzi. Od tego czasu nie może odzyskać równowagi psychicznej i wrócić do zawodu. Nie spodziewa się, że w rodzinnych stronach znów natknie się na sprawę kryminalną…


Najważniejsza w książce jest Rebecca Martinsson, jej przeżycia i przemyślenia, jej próby powrotu do normalnego życia. Rebeka wykonuje zawód prawnika, ale specjalizuje się w sprawach gospodarczych, nie karnych. Jej stan psychiczny nie pozwala na powrót do pracy. Ze swoimi kolegami stara się utrzymać poprawne relacje, choć drażni ją, iż od czasu dramatycznych wydarzeń stanowi swoistą "atrakcję" towarzyską wykorzystywaną czasami przez właścicieli kancelarii w negocjacjach firmowych. Gdy trafia się możliwość wyjazdu do Kiruny, jej rodzinnych stron, gdzie wcześniej rozegrały się tragiczne wydarzenia, skwapliwie z niej korzysta i czuje, że ta podróż może być dla niej remedium na trawiące ją problemy. Rebeka nie zdaje sobie jednak sprawy, że kilka miesięcy wcześniej w okolicy popełniono morderstwo na kontrowersyjnej pastor. 

Rebeka, po przybyciu na miejsce, robi sobie krótki urlop i poznaje przedstawicieli lokalnej społeczności, w tym między innymi policjantów, których pspotkała już wcześniej podczas swoich traumatycznych przeżyć opisanych w pierwszej części cyklu. Anna Maria Mella i Sven Erik są dość charakterystycznymi postaciami: policjantka, matka trójki dzieci, świeżo po powrocie z urlopu macierzyńskiego, zrównoważona, inteligentna, twardo stąpająca po ziemi i małomówny policjant po rozwodzie oczywiście, a jednak wrażliwy gdyż wzruszające są opisy jego tęsknoty za kotem, który zaginął bez wieści… Niemniej jednak, muszę zaznaczyć, że śledztwo w tej książce toczy się bardzo wolno i postępów nie widać mimo że oboje śledczy
budzą sympatię.
Sprawa kryminalna, którą śledzimy w książce, wydaje się ciekawa, pokazuje między innymi rozgrywki i interesy, jakie mają miejsce, w dość zamkniętym środowisku duchownych kościoła protestanckiego. Jak wiadomo, Kiruna słynie z kaplicy lodowej, w której można zamówić oryginalny ślub (o ile dobrze pamiętam jeden z naszych rodzimych cele brytów także zawarł tam jedno ze swoich małżeństw). I, jak się okazuje, sprawowanie posługi kapłańskiej podczas tych uroczystości jest łakomym kąskiem dla tutejszych przedstawicieli Kościoła. 

Autorka pisze zajmująco, choć podobnie jak w większości skandynawskich kryminałów nie stawia na wartką akcję, lecz raczej na dogłębne pokazanie ludzkich charakterów. Pastor Nilsson, którą poznajemy w seriach retrospekcji, to postać, której działania były bardzo dyskusyjne. Wierzę, że jej postępowanie mogło w wielu wiernych budzić wstrząs, a w innych powodować głębokie przywiązanie.

Ciekawym zabiegiem jest wprowadzenie do narracji rozdziałów opisujących losy wilczycy określanej jako „Żółtonoga”. Jest to pewna literacka paralela losów Rebeki. Szczerze powiem, że bardzo się wzruszyłam podczas lektury tych fragmentów. Pomijając już aspekt emocjonalny, widać, że Asa Larsson świetnie nakreśliła dynamikę wilczego stada i zachowań tych zwierząt. Na pozór te fragmenty wydają się zbędne, ale po głębszym zastanowieniu już wiem, że nie zapomnę długo tej książki właśnie dzięki perypetiom Żółtonogiej.


Z uwagi na treść książki, wiele związków i odniesień do pierwszej części cyklu wiem, że popełniłam błąd nie rozpoczynając cyklu zgodnie z chronologią. Niewątpliwie ułatwiłoby mi to lekturę, zwłaszcza na początku. Potem jednak wsiąkłam w opowiadaną przez Asę Larsson historię i nie miało to dla mnie aż takiego znaczenia. Niemniej jednak tym, którzy planują poznanie tego cyklu radzę rozpoczęcie lektury od pierwszej części cyklu.

Rebeka Martinsson to postać literacka, która zdobyła sobie jakiś zakątek w moim sercu. Jest zupełnie inną osobowością niż Harry Hole, John Rebus czy Annika Bengtzon, a jednak sprawia, że chcę ją poznać bliżej. Jest w niej jakaś kruchość i delikatność, a jednocześnie upór, który pozwala jej przetrwać. 

Mimo powolnej narracji, książka i losy bohaterów bardzo mnie wciągnęły. Kilka wątków jest bardzo poruszających i zainteresowały mnie w większym stopniu niż sprawa kryminalna, która wlecze się w nieskończoność. Można odnieść wrażenie, że gdyby w okolicy nie pojawiła się Rebeka, miejscowa policja nie potrafiłaby rozwikłać tej sprawy, działając tak opieszale, jak to przedstawiła autorka. Końcówka może nie jest zbyt zaskakująca jeśli chodzi o osobę zabójcy, ale jest traumatyczna dla głównej bohaterki i naprawdę nie wiem, jak Asa Larsson poprowadzi dalej tę historię… Jeszcze nie wiem, ale się dowiem, tego jestem pewna.

Poniżej podaję powieści z cyklu o Rebece Martinsson w kolejności chronologicznej:

Solstorm (2003, wyd. pol. „Burza z krańców ziemi”, 2008)
Det blod som spillts (2004, wyd. pol. “Krew, którą nasiąkła”, 2011)
Svart stig (2006, wyd. pol. „I tylko czarna ścieżka”, 2011)
Till dess din vrede upphör (2008, wyd. pol. „Aż gniew twój przeminie”, 2012)
Till offer åt Molok (2012, wyd. pol. “W ofierze Molochowi”, w przygotowaniu)

Åsa Larsson (ur. 1966) – szwedzka autorka powieści kryminalnych. Urodziła się w Uppsali, ale dzieciństwo i młodość spędziła na dalekiej północy w Kirunie. Przez kilka lat pracowała jako prawniczka specjalizująca się w prawie podatkowym. Zadebiutowała w 2003 r. powieścią kryminalną „Burza z krańców ziemi”, która stała się bestsellerem i za którą Szwedzka Akademia Pisarzy Kryminalnych przyznała autorce nagrodę za najlepszy debiut roku, Rok później kolejna powieść Larsson „Krew, która nasiąkła” została uznana za najlepszą szwedzką powieść kryminalną. Po sukcesie pierwszej książki poświęciła się pisaniu.



Moja ocena: 5 / 6


Autor: Åsa Larsson
Tytuł oryginalny: Det blod som spillts
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Tłumacz: Beata Walczak – Larsson
Rok wydania: 2011
Liczba stron: 424


23 komentarze:

  1. Bardzo lubię książki Asy Larsson, z każdą książką bardziej, a jest jeszcze ten bonus, że autorka pisze coraz lepiej. Szkoda tylko, że cykl o Rebece Martinsson przewidziany został na 6 tomów, więc niedługo będzie koniec.
    A wracając do "Krwi, którą nasiąkła", wątek wilczycy bardzo mnie wzruszył:).

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Opinie o tym, że poziom pisarstwa Asy Larsson poprawia się z każdym kolejnym tomem serii, są dość powszechne, tak więc na pewno jeszcze sięgnę po jej ksiązki. Fragmenty poświęcone losom Żółtonogiej początkowo mnie lekko irytowały, potem jednak zaczęły mnie wzruszać i tak już zostało. :)

      Usuń
  2. Ja zrobiłam taki błąd, że przeczytałam opis drugiego tomu przed przeczytaniem pierwszego...Ale mimo tego obie powieści dobrze się czytało i czekam na każdą kolejną z cyklu o Rebece Martinsson. Również mnie podobał się wątek Żółtonogiej.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No, tak. Streszczenie drugiego tomu serii zwykle zdradza co nieco z treści pierwszej części. :) Ale można to przeboleć, jeśli książki się podobają. :)

      Usuń
  3. Nic jeszcze tego autora nie czytałam, czekają 3 tytuly na swoja kolej. Brakuje mi tylko I części, na którą poluję, bez tego nie rozpocznę lektury. Niby mozna od II części, ale ja lubię zawsze od początku:). Świetna recenzja, zachęciłaś mnie jeszcze bardziej do Asy L.:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Czasem zdarza mi się zaczynać serię od środka. Niekiedy nie jest to najgorsze rozwiązanie, zwłaszcza jeśli autor doskonali swój warsztat i każda kolejna książka jest ciekawsza. Ale jeśli chce się poznać przebieg wydarzeń w kolejności chronologicznej, to rzeczywiście najlepiej zacząć od części pierwszej. :) Moim zdaniem książka Asy Larsson to ciekawa propozycja.:)

      Usuń
  4. To jest autorka, do której strasznie się zniechęciłam po pierwszej książce "Burza z krańców ziemi". Wydała mi się płaska, schematyczna, nieciekawa. Myślałam, że już po nic jej nie sięgnę, ale od czego są blogowicze. Po paru naprawdę dobrych recenzjach osób, których zdanie cenię, stwierdziła, że kupię sobie tę "Krew", żeby się przekonać własnoocznie. Książka kupiona, teraz tylko czeka na lekturę...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To może jednak dobrze zrobiłam zaczynając od drugiego tomu? :)
      Tak jak napisałam odpowiadając na komentarz Jane Doe, dość powszechnie panuje opinia, że Asa Larsson jest coraz lepsza w kolejnych książkach, a więc jest nadzieja, że przekonasz się do niej i jej bohaterki. :)

      Usuń
  5. Uwielbiam szwedzkie kryminały, o autorce słyszałam, ale jeszcze nie miałam okazji przeczytać żadnej jej książki. Na pewno niedługo to się zmieni i nawet niezbyt dynamiczna akcja mnie nie odstrasza :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli lubisz szwedzkie kryminały i tę specyficzną powolność narracji, to książka i chyba również seria powinna Ci się spodobać. :)

      Usuń
  6. Z chęcią zapoznam się z tą książką, tym bardziej, że dużo dobrego słyszałam o tej autorce :))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Byłam w podobnej sytuacji. :) Czytałam parę niezłych opinii o jej książkach i gdy nadarzyła się okazja postanowiłam zapoznać się osobiście z którąś z nich. :)

      Usuń
  7. Jeśli kiedyś polubię na nowo kryminały to sięgnę po książkę :) Na razie jestem na etapie wracania do klasyki, czyli Agata i Doyle, więc są szanse.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Całą Agatkę "przerobiłam" parę lat temu i nadal jestem pod wrażeniem doskonałości jej kryminałów. Świetnie się je czyta niezależnie od lat, które upłynęły od ich napisania.
      Teraz mam "fazę" na nowsze kryminały, nie tylko skandynawskie. :) Jest paru bohaterów, do których lubię wracać i mam niejasne przeczucie, że Rebeca może być jednym z nich. :)

      Usuń
    2. Ja całej nie przerobiłam, ale wyszło mi, że tak około połowę, więc nie jest źle. A nazwisko autorki sobie zanotuję tak na wszelki wypadek. Twoja i nutty opinia są dla rekomendację, że należy spróbowac.

      Usuń
  8. Lubię szwedzkie kryminały, bo potrafią przemycić wiele ciekawych wątków o społeczeństwie, postawach, obłudzie, do której część ludzi na lokalnym piedestale ma skłonności.
    Asę Larsson polubiłam nawet po pierwszym tomie,który niektórym się nie podoba. Mogę powiedzieć, że to jedna z moich autorek kryminałów.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę, że Twoja opinia o książkach Asy Larsson jest tak pozytywna, bo "Krew, którą nasiąkła" bardzo mi się podobała.
      W swoim czasie pisząc o książce Monsa Kallentofta (nawiasem mówiąc jego książka mnie nie urzekła) znalazłam w sieci wywiad z nim, w którym wyraża on opinię, iż obecnie szwedzka proza kryminalna przejęła w dużej mierze cechy literatury obyczajowej. O tak dokładnie się wyraził:
      "Ale muszę w tym miejscu zauważyć, że współczesna szwedzka proza kryminalna przejęła rolę literatury tradycyjnej, klasycznej – nazwijmy to. Mogę mówić na przykładzie mojego kraju: „literatura wysoka” w chwili obecnej skupia się na sobie samej, adresowana jest do niewielkich, bardziej zawężonych niż kiedyś kręgów czytelniczych. Tymczasem większość czytelników poszukujących dobrej literatury, dobrej opowieści znajduje ją w prozie kryminalnej, stojącej na wysokim poziomie. Mówię tu o czytelnikach, którzy poczuli się trochę opuszczeni przez autorów, gdy ci skupili się na sobie i swoich sprawach. Oczywiście nie ma mowy o końcu tzw. zwykłej literatury. Ale w literaturze jest dziś jak w telewizji: mamy miliony kanałów. Do tego internet, gry komputerowe. Można i trzeba wybierać. Z literatury różnorakich gatunków – trzeba wybrać tę swoją. Zawsze znajdą się tacy, którzy postawią na prozę bez wątku kryminalnego w roli głównej." (wywiad Netkultury z 2010 r.)

      Usuń
  9. Ze szwedzkim kryminałem styczność miałam do tej pory niewielką - przeczytałam serię Millenium, która nie do końca przypadła mi do gustu i kiedyś dawno temu jakąś książkę Mankella. Teraz - za namową paru osób - czytam serię Camilli Lackberg i zaczynam powoli przekonywać się do szwedzkiego kryminału:)Po takich pozytywnych opiniach, zapewne kolejną autorką "do przeczytania" będzie Larsson:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pierwszą część Larssona czytałam z wielkim zainteresowaniem. Kolejne dwie części nieco mnie rozczarowały. Jego niewątpliwą zasługą było "przetarcie" szlaków dla skandynawskich autorów kryminałów, z których wielu pisze znacznie lepiej od niego. :)

      Usuń
  10. Lubię szwedzkie kryminały. Trochę jednak obawiam się tego ich obecnego wysypu na polskim rynku wydawniczym - z jednej strony to oczywiście super, że popularyzuje się rzeczy do tej pory aż tak silnie nie promowane, z drugiej strony w natłoku tych wydawanych utworów na pewno nie wszystkie zasługują na jednakową uwagę. Ale ta brzmi naprawdę zachęcająco :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To już nie wysyp, a wręcz zalew szwedzkich kryminałów.:) Czasem mam wrażenie, że każde wydawnictwo w Polsce szuka swojego Szweda albo chociaż Skandynawa. ;)
      Gusta czytelników są jednak różne i każdy autor może znaleźć swoich zwolenników. Np. mnie nie przekonał styl pisarstwa Monsa Kallentofta, ale skądinąd wiem, że paru blogerów bardzo go ceni.

      Usuń
  11. Guds starka arm (2009) chyba nie należy do tego cyklu.

    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Chyba rzeczywiście nie. :)
      Dziękuję za informację. Pozdrawiam.

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...