środa, 26 września 2012

Wojciech Karpiński, Pamięć Włoch





„Zeszyty Literackie” wydają serię „Podróże”, która każdego miłośnika kultury i podróży może przyprawić o zawrót głowy. Chociaż więc nazwisko Wojciecha Karpińskiego było mi nieznane, z chęcią sięgnęłam po jego książkę, gdyż wydawnictwo i seria są dla mnie synonimem znaku jakości.

Autor zabiera nas na wyprawę po Italii, śladem wspaniałych miast, dzieł sztuki oraz wybitnych osobowości. Takie relacje z podróży literackich są obecne w literaturze europejskiej od wieków. Dla mnie najwyrazistszymi i najpełniejszymi pozycjami książkowymi w tej kategorii są niewątpliwie eseje Zbigniewa Herberta, które otwierają oczy na świat, kulturę i historię. W odniesieniu do włoskich peregrynacji wielkim sentymentem darzę książki Pawła Muratowa, również dostępne w ofercie „Zeszytów Literackich”. 

W „Pamięci Włoch” Wojciech Karpiński podąża śladami wspomnianych wyżej wielkich literackich poprzedników. Jego refleksje, spostrzeżenia i uwagi pozwalają nam spojrzeć na zabytki kultury i odwiedzane miejsca jego oczami. Nie jest ważne, czy już odwiedzaliśmy te miejsca, czy jeszcze nie. Jeśli już je odwiedzaliśmy, możemy je sobie przypomnieć. Jeśli zaś nie znamy tych zakątków, o których opowiada autor, możemy o nich pomarzyć. Cechą charakterystyczną tego gatunku literackiego jest to, że każdy czytelnik może dokonać nowych odkryć i fascynacji, które wzbogacą jego życie. Nie inaczej jest w przypadku „Pamięci Włoch”. Każdy czytelnik tej książki może odkryć nowe, nieznane do tej pory, lądy. Autor nie przedstawia w swojej książce listy najsłynniejszych twórców czy miejsc, ale oprowadza nas po tych zakątkach związanych ściśle z włoską cywilizacją, które są jemu najbliższe i ukształtowały jego sylwetkę duchową i gust kulturalny. 

Świat, który pokazuje nam Wojciech Karpiński, to świat, gdzie ważna jest kultura słowa, sens zwiedzania. Autor zachęca nas do odkrywania sztuki dla siebie, spojrzenia na nowo nawet na najbardziej znane miejsca i obiekty. Takie nowe spojrzenie może stanowić dla nas ogromną wartość poznawczą i naładować nasze akumulatory. Ważne, abyśmy nie byli niewidzącymi i niesłyszącymi turystami przemykającymi po salach muzealnych byle szybciej, byle zaliczyć kolejną atrakcję, byle wszystko sfilmować i sfotografować. Książka Karpińskiego to wezwanie do chwili zadumy, do podjęcia wysiłku indywidualnego przeżycia piękna tego śródziemnomorskiego kraju i jego bogatej spuścizny kulturalnej.
 

Włochy mają w sobie jakąś magię, która sprawia, że tylu wspaniałych pisarzy, poetów i zwykłych ludzi postanowiło podzielić się z czytelnikami swoimi doświadczeniami z poznawania Italii, czego dowodem jest choćby obecny, nieustający wysyp literatury o „zapuszczaniu korzeni” w jakimś zakątku Włoch, najczęściej w Toskanii. Jakby standardowo to nie zabrzmiało, „słoneczna Italia” wyzwala w nas jakieś ukochanie piękna przyrody, sztuki, jedzenia, kultury pochodzących z tego – jakże różnorodnego i twórczego – zakątka Europy i świata. 
 

Giovanni Batista Piranesi,
Widok na Campo Vaccino (Forum Romanum)
Źródło zdjęcia

Dla mnie odkryciem tej książki było poznanie sylwetki artystycznej Giovanniego Batisty Piranesiego (1720 – 78). Nazwisko artysty było mi kompletnie nieznane, ale szkic Wojciecha Karpińskiego skłonił mnie do poszukania informacji o jego twórczości. Piranesi słynie z grafik prezentujących zabytki starożytnego Rzymu. Między innymi dzięki niemu rozkwitła moda na klasycyzm w wieku XVIII. Wojciech Karpiński szczególnie zachwycił się cyklem Carceri (Więzienia), który z opisu wydawał mi się nieco podobny w stylu do twórczości Williama Blake’a, angielskiego mistyka. Po przejrzeniu kopii grafik obu panów okazało się, że to zupełnie odrębne osobowości artystyczne. Ale jeśli, podobnie jak ja, zechcecie poznać twórczość Piranesiego, zwróćcie uwagę na niesamowity cykl Carceri i esej Wojciecha Karpińskiego zawarty w tej książce. 

 
Giovanni Batista Piranesi,
Carceri d'invenzione, VII
Źródło zdjęcia
Piękna książka, wspaniała lektura dla wszystkich kochających podróże, Włochy i sztukę. Ile bym peanów nie napisała, to i tak najlepiej sięgnąć po książkę i pogrążyć się w lekturze, która zabierze nas do innego świata. :)
 
 

Wojciech Karpiński (ur. 1943) - polski historyk sztuki, historyk idei, krytyk literacki, tłumacz. Autor wielu szkiców i esejów historiozoficznych, badacz stosunków polsko-rosyjskich. W 1975 r. został laureatem Nagrody Fundacji im. Kościelskich. Jeden z założycieli Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. W 1982 r. wyemigrował do Paryża. Członek zespołu redakcyjnego Zeszytów Literackich, publikował m. in. w Kulturze paryskiej. Mieszka w Paryżu.
 


Moja ocena: 5 / 6

Autor: Wojciech Karpiński
Wydawnictwo: Zeszyty Literackie
Seria: Podróże
Rok wydania: 2008
Liczba stron: 224

4 komentarze:

  1. Recenzję przebiegłam oczkami, aby się nie sugerować jej treścią, bowiem Pamięć Włoch leży na półeczce i czeka na swoją kolej. Z Zeszyty literackie rzeczywiście kuszą serią Podróżniczą, kiedy dokonywałam zamówienia nie mogłam się powstrzymać, bo chciałam tak naprawdę wszystko. Jak widzę książka oceniona wysoko, więc mój wybór był słuszny

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W swoich notkach staram się nie ujawniać za dużo, a w przypadku takiej książki to jest niemożliwe. :) Czytałam kilka książek wydanych w serii Podróże i jak dotąd się nie zawiodłam. Życzę miłej lektury!

      Usuń
  2. To jest naprawdę zachwycająca książka. Żałuję, że mało kto o niej mówi i dlatego ogromnie mnie ucieszyła Twoja ciekawa recenzja.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Również trochę się dziwię, że książki z tej serii nie są zbyt popularne na blogach książkowych. A są one naprawdę warte uwagi szczególnie tych, którzy lubią podróżować. :)

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...