czwartek, 20 czerwca 2013

220 rocznica urodzin Aleksandra Fredro i gra miejska :)


Aleksander Fredro (20.06.1793 - 15.07.1876)
Źródło zdjęcia
 
"Nie ludzie nami rządzą, lecz własne słabości"
Aleksander Fredro

Aleksander hrabia Fredro, komediopisarz, bajkopisarz, poeta, żył długo i życie miał niesłychanie barwne. Urodził się w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Młodość miał bujną. Jako 16-letni chłopak wstąpił do armii napoleońskiej Księstwa Warszawskiego i wędrował z nią przez 6 lat - aż do upadku Cesarstwa. Za swoje zasługi wojenne został odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Legii Honorowej. Armię opuścił w 1815 i osiadł w Bieńkowej Wiszni, majątku niedaleko Lwowa.

Około 1817 poznał Zofię hr. Skarbkową, z domu Jabłonowską, i zakochał się na całe życie. Para zakochanych czekała na ślub ponad 10 lat. Tak długi okres oczekiwania spowodowany był głównie oporem rodziny Jabłonowskich. Ale zawarte w 1828 małżeństwo było bardzo szczęśliwe. 

Fredro brał czynny udział w społecznym życiu ziemiaństwa, po 1831 reprezentował jego interesy w galicyjskim Sejmie Stanowym. W okresie Wiosny Ludów został oskarżony o zdradę stanu za wystąpienia przeciw Austrii. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk, od 1873 członkiem Akademii Umiejętności. Ostatnie lata życia spędził we Lwowie, którego był honorowym obywatelem.


Dzisiaj najbardziej znany jest Fredro - komediopisarz, ale jest on też autorem znakomitego pamiętnika "Trzy po trzy", w którym snuje w nim wspomnienia głównie ze swojej wojskowej młodości, ale też wraca pamięcią do dzieciństwa. Pamiętnik jest nieocenionym źródłem wiedzy o epoce i samym autorze. Pisał też opowiadania, wiersze i poematy. Szczególne miejsce zajmują jego bajki, które weszły do powszechnego obiegu i często nawet nie pamiętamy, kto był ich autorem ("Osiołkowi w żłoby dano", "Małpa w kąpieli", "Paweł i Gaweł"). Jego pisarstwo weszło zresztą do języka potocznego, czasem nie zdajemy sobie sprawy, że "mówimy Fredrą" ("wolnoć Tomku w swoim domku", "jak ty komu, tak on tobie", "szanuj zdrowie należycie, bo jak umrzesz, stracisz życie", "jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby"). 

Humor Fredry był zazwyczaj dość łagodny, a wyrozumiałość dla przywar bliźnich - znaczna. Fredro bawił się pisząc swoje komedie i chciał bawić widza teatralnego. To stało się powodem ataków. W epoce romantyzmu i pozytywizmu, ktoś, kto nie chciał dawać świadectwa i pobudzać uczuć patriotycznych, był trudny do zaakceptowania. Zarzucano mu drugorzędny talent, uleganie wzorcom francuskim i niemoralność. Komentatorzy Fredry często tłumaczą tym atakiem kilkunastoletnią przerwę w jego twórczości. Po roku 1854 znów zaczął pisać, ale tylko do szuflady.  

Najlepsze i najbardziej do dziś znane sztuki powstały w pierwszym okresie twórczości, do najwybitniejszych należą: Mąż i żona (1822), Cudzoziemszczyzna (1824), Damy i huzary (1825), Pan Jowialski (1832), Zemsta (1833), Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca (1833), Dożywocie (1835).  Źródło


* * *
 
W jednym z wcześniejszych wpisów wspomniałam, że pojawia się w naszym otoczeniu coraz więcej przedsięwzięć promujących czytelnictwo lub upamiętniających naszych twórców w niebanalny i atrakcyjny sposób. Rocznica urodzin Aleksandra Fredry jest również tematem dzisiejszej wieczornej gry miejskiej pod nazwą „Wszyscy grają Fredrę”, której organizatorem jest Dom Komedii Aleksandra Fredry. 

Aby wziąć udział w dzisiejszej grze, konieczna jest wcześniejsza rejestracja na:
http://www.gamesdevelopment.pl/wszyscy-graja-fredre/ 

Początek gry: czwartek, 20 czerwca o 19:00 w Warszawie.


Miejsce startu to tajemnica… żeby je poznać trzeba odpowiedzieć na pytanie:

Kto gdzie mieszkał?
a) Paweł na górze, Gaweł na dole
b) Gaweł na górze, Paweł na dole
c) Mieszkali w szeregowcu, ich relacje były horyzontalne

Odpowiedzi i rejestracja na
kontakt@gamesdevelopment.pl
Na graczy czekają nagrody! 

Gracze startują w miejscu poznanym podczas rejestracji (aby je poznać trzeba odpowiedzieć na pytanie ze strony wydarzenia) i przemieszczają się z jednego punktu do drugiego. Na każdym realizują zadania, dzięki którym otrzymują instrukcję o lokalizacji kolejnych punktów. Przystanki na drodze graczy zostały przygotowane przez warszawskich aktorów i teatry, m.in. Teatr Improwizowany Klancyk, Stowarzyszenie Praktyków Dramy Stopklatka, Teatr Baj, Fundację PERFORM, Fundację Sztuka Ciała, Performerię Warszawy, Teatr Parabuch. 

Gra „Wszyscy grają Fredrę” będzie okazją do poznania znanych i nieodkrytych dzieł komediopisarza w interpretacji aktorów warszawskich teatrów młodego i starszego pokolenia. Gra miejska to jednak coś więcej niż spektakl. Gracze będą uczestniczyć w serii epizodów, będą wykonywać zadania i wejdą w interakcję z tekstami i aktorami. 

Bardzo mnie ciekawi, czy to przedsięwzięcie na cześć Aleksandra Fredry okaże się popularne. Oby więcej takich przedsięwzięć pokazujących, że twórczość naszych klasyków nadal potrafi nas zaciekawić i zachwycić!




 

3 komentarze:

  1. Niezwykła postać, niezwykła twórczość

    OdpowiedzUsuń
  2. Fredro świetnym pisarzem był. Ja przymierzam się do jego pamiętnika od dawna, ale wciąż brakuje czasu:(
    Zawsze również mnie interesowała ta druga strona humorystycznej twórczości Fredry, skrzętnie ukrywana przed młodzieżą, czyli obraźliwe, wulgarne i dość prostackie wiersze, fraszki i "poematy". Wszak to jego posądza się o napisanie "XIII księgi Pana Tadeusza. Noc poślubna Tadeusza i Zosi":)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pamiętników Fredry niestety nie czytałam, ale chyba warto je poznać. O swawolnych wierszykach też co nieco słyszałam ;)

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...