niedziela, 17 czerwca 2012

Ann Cleeves, Czerń kruka



Trochę mnie ta książka prześladowała. Jej klimatyczna okładka wpadała mi w oko kilkakrotnie podczas wizyt w księgarniach i bibliotekach i w końcu zwyczajnie musiałam po nią sięgnąć, choć nazwisko autorki nic mi nie mówiło. Zachęciła mnie jednak perspektywa śledztwa na Szetlandach*, mało znanej i tajemniczej krainie, której nie miałam jeszcze okazji poznać.








Akcja książki rozpoczyna się w ostatni wieczór roku, gdy dwie nastolatki – Catherine i Sally - wracając z imprezy postanawiają dla żartu odwiedzić miejscowego dziwaka, Magnusa Taita, który żyje w osamotnieniu, nie kontaktując się praktycznie z mieszkańcami osady. Kilka dni później ciało uduszonej własnym szalikiem Catherine zostaje odnalezione w śniegu w niedalekim sąsiedztwie domu Magnusa. Opis odnalezienia zwłok jest bardzo plastyczny: ciemna postać na śniegu, czerwony szalik, czarne kruki krążące nad ciałem... W lokalnej społeczności narasta atmosfera podejrzliwości i w powszechnej opinii upośledzony samotnik staje się winnym tej zbrodni. Wszyscy przypominają sobie tajemnicę sprzed lat, gdy zaginęła jedenastoletnia dziewczynka, i podejrzanym również był ten człowiek. W takich okolicznościach śledztwo prowadzi inspektor Jimmy Perez, który po wielu latach pracy w szkockiej policji wrócił w rodzinne strony szukać zapomnienia po trudnych przejściach osobistych.

Głównym bohaterem jest właśnie Jimmy Perez, potomek hiszpańskiego rozbitka sprzed wieków, pochodzący z Fair Island położonej jeszcze bardziej na północ od Mainland, największej wyspy Szetlandów, gdzie toczy się akcja „Czerni kruka”. Ten pokiereszowany przez los samotnik wrócił w rodzinne strony, aby zapomnieć o rozpadzie swojej rodziny i odzyskać spokój. Nie chce brać udziału w „wyścigu szczurów”, robić kariery w policji, choć dawniej, w poprzednim życiu bardzo mu na tym zależało… Jego obecna postawa kontrastuje z nastawieniem szefa policjantów przybyłych z Aberdeen, Roya Taylora, który ma na celu jak najszybsze rozwiązanie tej prostej w jego mniemaniu sprawy. Jimmy jednak czuje przez skórę, że rozwiązanie jest bardziej skomplikowane niż mogłoby się wydawać szkockiemu koledze. Jego znajomość lokalnej sytuacji i ludzi będzie pomocna w prowadzeniu dochodzenia i pozwoli wyjaśnić wiele pojawiających się wątpliwości. Postać Jimmy'iego Pereza jest atutem tej książki. Ten bohater da się lubić i ma w sobie pewną tajemnicę, co sprawia, że chcemy się dowiedzieć, jakie były jego dalsze losy, niewątpliwie opisane w kolejnych częściach cyklu.

Konstrukcja fabuły książki przypomina najlepsze wzorce literatury kryminalnej: zamknięta społeczność wzbogacona kilkorgiem przybyszów z zewnątrz, odkrywane powolutku tajemnice, które mają wpływ na zachowanie wielu bohaterów i zmieniają obraz sytuacji, dopracowane i wiarygodne sylwetki psychologiczne pojawiających się postaci, których mnogość jednak nie rozprasza uwagi czytelnika. Autorka prowadzi czytelnika statecznie i spokojnie poprzez życie tej społeczności na szetlandzkiej prowincji. Wydarzenia toczą się niespiesznie, ale trudno, aby było inaczej, skoro na przykład miejscowi policjanci muszą cierpliwie czekać na przyjazd ekipy śledczej ze Szkocji, która jest w stanie zapewnić zabezpieczenie miejsca zbrodni, a sekcja zwłok musi się odbyć w Aberdeen. Wszystkie czynności zajmują więcej czasu niż w metropolii, ludzie nie żyją w szaleńczym tempie, które jest charakterystyczne dla dzisiejszej cywilizacji i jest to stały element życia na wyspach.

Rozwiązanie zagadki morderstwa jest bardzo zaskakujące. Sądzę, ża niewielu czytelników tej książki było w stanie prawidłowo wskazać sprawcę. Jest to jednak rozwiązanie wiarygodne i uzasadnione psychologicznie. W książce tej panuje nastrój pewnej melancholii, zamyślenia, która zapewne nie każdemu będzie odpowiadać. Mnie jednak taka powolna narracja bardzo przypadła do gustu, choć w pewnych momentach miałam wrażenie, że kryminał przekształca się w prozę obyczajową.:) Ann Cleeves dołożyła starań, aby czytelnik uzyskał nieco informacji o realiach życia na wyspach, które na pewno darzy szczerym uczuciem. Sądzę zresztą, że jej cykl kryminalny jest zapewne wykorzystywany w promocji regionu, a jeśli tak nie jest, to czym prędzej powinno się to zmienić. :) Kulminacyjnym momentem książki autorka uczyniła barwny festiwal
Up Helly Aa**, który dla lokalnej społeczności jest wielkim świętem, a przygotowania do niego zajmują miejscowym sporo czasu i wymagają dużego wysiłku organizacyjnego.

 



 
Nastrojem i konstrukcją fabuły książka ta przypominała mi najlepsze kryminały skandynawskie, które wciągają czytelnika bez reszty i nie pozwalają mu zapomnieć o rozpoczętej lekturze. "Czerń kruka" jest pierwszą z cyklu tzw. „kwartetu szetlandzkiego”, ale o ile się orientuję, w Polsce wyszły tylko dwie części tej serii. Mam nadzieję, że będziemy mieli okazję zapoznać się ze wszystkimi. Ja na pewno sięgnę po drugą z kolei „Biel nocy”. Szetlandy mają w sobie magię i moc przyciągania. :)


 


Ann Cleeves (ur. 1954) – brytyjska autorka kryminałów. W 2006 r. za swoją książkę „Czerń kruka” zdobyła nagrodę Duncan Lawrie Dagger, najhojniejszą w świecie kryminałów. Jest autorką kilku cykli kryminalnych, w tym m. in. wydany w latach 2006-10 „kwartet szetlandzki”, którego pierwszą w kolejności książką była właśnie „Czerń kruka” (Raven Black). Pozostałe części cyklu to: "White Nights" (2008), "Red Bones" (2009) i "Blue Lightning" (2010). Na podstawie cyklu kryminalnego z Verą Stanhope powstał serial telewizyjny „Vera”. Strona internetowa pisarki to: http://www.anncleeves.com/
 

 

Moja ocena: 5 / 6

Autor: Ann Cleeves
Tytuł oryginalny: Raven black
Wydawnictwo: Amber
Seria: Kryminał z klasą
Tłumacz: Sławomir Kędzierski
Rok wydania: 2009
Liczba stron: 296

 

*Szetlandy to najdalej wysunięta na północ grupa stu wysp należących do Wielkiej Brytanii. Mimo położenia na dalekiej północy klimat panujący na Szetlandach jest dość łagodny, określany jako klimat umiarkowany morski. Wyspy są rajem dla ornitologów, którzy mogą obserwować tam ponad milion ptaków, często dość rzadkich gatunków (jak np. maskonury i głuptaki). Można tam spotkać również foki, morświny, a czasem nawet delfiny i wieloryby. Najdawniejsze ślady człowieka na wyspach pochodzą sprzed 5000 lat, dlatego też na wyspach znajduje się kilkaset stanowisk archeologicznych. Szetlandy oferują doskonałe warunki do jazdy rowerem, wędkowania, golfa. Istnieje również możliwość nurkowania i pływania kajakiem.

** Niezwykły festiwal ognia Up Helly Aa odbywa się co roku w styczniu w Lerwick, największym mieście archipelagu Szetlandów. Przygotowania rozpoczynają się od zbudowania galery wikingów oraz uszycia kostiumów, co wymaga długotrwałych przygotowań przed dniem festiwalu. Rozpoczyna się on pochodami mężczyzn w nordyckich strojach. Po zmroku rusza parada z pochodniami, które na koniec są rzucane na statek. Jest to największa atrakcja festiwalu. Podpalenie galery jest punktem kulminacyjnym wieczornego pochodu. Później w mieście odbywają się liczne zabawy. Festiwal ten jest organizowany od 1870 r. i nawiązuje on do najazdów rabunkowych przybyszów ze Skandynawii, których osady powstały na Szetlandach ponad 1000 lat temu.
Źródło informacji

13 komentarzy:

  1. Taka książka rzeczywiście może prześladować, ale ja lubię takie klimaty :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Brr, zaczyna się strasznie - jak można ot tak sobie postanowić odwiedzić miejscowego dziwaka? Lubię kryminały, a po literaturę brytyjską sięgam coraz chętniej, więc czemu nie? :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nastolatkom przychodzą do głowy różne dziwne pomysły :)

      Usuń
  3. Tej autorki czytałam jedynie "Blue Lightning" (czwarty tom kwartetu) i choć opisana tam intryga była wyjątkowo słabiutka, podobał mi się hermetyczny klimat Szetlandów.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ciekawa jestem, czy w Polsce zostaną wydane te dwie ostatnie części. Zresztą gdzieś w necie przeczytałam, że początkowo autorka zamierzała wydać tylko "Czerń kruka" jako zamkniętą całość. Dopiero pod wpływem sukcesu tej książki postanowiła wydac cztery części osadzone w czterech porach roku.

      Usuń
  4. Czytałam kiedyś pochlebne opinie. Książkę parokrotnie miałam w ręce, lecz wracała na półkę. Myślałam, co na Szetlandach może się zdarzyć nadzwyczajnego... Niesłusznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ze mną było podobnie, aż w końcu zdecydowałam się na lekturę i nie żałuję :)

      Usuń
  5. Ja właśnie wzięłam się za "Biel nocy" i póki co całkiem mi się podoba.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. "Biel nocy" czeka na mnie na półce, ale jeszcze nie wiem, kiedy będę mogła zacząć lekturę, bo mam sporo zaległości :)

      Usuń
  6. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  7. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń
  8. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...