czwartek, 25 lipca 2013

Kobiety na banknoty :)


Zainspirowana komentarzem Magdaleny Bioggraff pod poprzednim postem postanowiłam przyjrzeć się kwestii obecności wizerunków kobiet na polskich banknotach. Było to możliwe dzięki stronie http://banknotypolskie.plgdzie odnalazłam pokaźny zbiór kopii polskich banknotów z ostatniego stulecia.


Po krótkiej analizie wniosek może być tylko jeden: nie jest dobrze. Na banknotach przedwojennych, o dziwo, znalazły się trzy panie:


Jadwiga Andegaweńska 
 
Marka polska - 1919 r.


Dobrawa, żona Mieszka I
 
Banknot 2 złotowy z 1930 r.
 
 
Emilia Plater 
 
Banknot 20-złotowy z 1931 r.
 
 
Banknot 20-złotowy z 1936 r.
 
Po wojnie zaś jedynie Maria Skłodowska – Curie została uwieczniona dwukrotnie. Na banknocie 20 000 zł. (przed denominacją w 1995 r.) i na 20-złotowym banknocie pamiątkowym z 2011 r. wydanym z okazji 100 rocznicy otrzymania przez nią nagrody Nobla.
 
Banknot z 1989 r.
 
Banknot kolekcjonerski wydany w 2011 r.
Źródło zdjęcia

Dwa projekty banknotów z naszymi władczyniami – królową Jadwigą i Barbarą Radziwiłłówną - nie doczekały się realizacji. A były to – moim zdaniem - całkiem udane projekty. Zobaczcie zresztą sami:




Źródło zdjęcia


Trzeba jednak przyznać, że Anglia, której literatura roi się od słynnych pisarek (Jane Austen, Charlotte Bronte, Emily Bronte, George Elliott, Elizabeth Gaskell, Mary Wollstonecraft, Virginia Woolf etc.), również nie rozpieszcza swoich obywateli jeśli chodzi o uhonorowanie tych pań na swoich banknotach. Jane Austen, której wizerunek ozdobi banknoty 10-funtowe w 2016 r., będzie pierwszą pisarką i zaledwie trzecią kobietą, która się na nich znajdzie. 
 

Z ciekawości sprawdziłam wizerunki na banknotach szwedzkich, norweskich i czeskich i tam sytuacja jest dużo lepsza pod względem obecności wizerunków kobiet na banknotach. W Norwegii spośród pięciu rodzajów banknotów, na dwóch są uwiecznione kobiety:

Sigrid Undset - pisarka


Źródło zdjęcia



Kirsten Flagstad - śpiewaczka operowa

 
Źródło zdjęcia


 W Szwecji proporcje są identyczne, na pięć rodzajów banknotów, na dwóch widnieją wizerunki pań: Selma Lagerlof i Jenny Lind, śpiewaczka operowa. W Republice Czeskiej zaś, na sześć rodzajów banknotów, na dwóch uwiecznione są kobiety: Bozena Nemcova, pisarka, i Emmy Destinn, śpiewaczka operowa. Jak widać w tych trzech przypadkowo wybranych przeze mnie krajach dobór kobiet na banknoty dotyczył jedynie dwóch profesji. :)
 
Na polskich banknotach znalazło się do tej pory kilku pisarzy, ale żadna z naszych pisarek nie dostąpiła takiego zaszczytu. W tym kontekście przychodzą mi na myśl Eliza Orzeszkowa, Maria Konopnicka, Maria Dąbrowska. Czy macie jeszcze inne propozycje do rozważenia przez naszych decydentów?

6 komentarzy:

  1. Ilu rzeczy się dowiedziałam!
    Banknoty z Barbarą Radziwiłłówną i Jadwigą bardzo ciekawie wyglądają. Szkoda, że ostały się jedynie jako projekty.
    Może kiedyś ktoś weźmie pod uwagę jeszcze Irenę Sendlerową czy Wisławę Szymborską?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Twoje pytanie skłoniło mnie do tych poszukiwań :)
      Irena Sendlerowa i Wisława Szymborska to dobre kandydatki. Musiałaby się chyba jednak zmienić koncepcja doboru wizerunków. Póki co, seria nazywa się "Władcy Polski", więc największe szanse ma chyba królowa Jadwiga :)
      Przeglądając polskie banknoty zastanowiło mnie, że nigdzie nie został uwieczniony Adam Mickiewicz, a Juliusz Słowacki pojawił się jedynie na pamiątkowym banknocie. A obaj przecież należą do grona narodowych wieszczów...

      Usuń
  2. Mickiewicz był kiedyś na monecie, to było 10 zł. Mam chyba nawet w domu zostawioną "na pamiątkę".
    A Słowacki ... był na banknocie kolekcjonerskim.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Monety kolekcjonerskie NBP też przejrzałam :) One rzeczywiście odzwierciedlają wszelkie "okrągłe" rocznice. Znalazł się na nich i Norwid, i Herbert, i Conrad. Z banknotami jest trudniej, gdyż proces ich tworzenia, aprobowania jest dłuższy. No i jak jest już przyjęta koncepcja serii, to chyba dość trudno ją zmienić.

      Usuń
  3. Właśnie się zastanawiałam jak sytuacja u nas wygląda, po obejrzeniu wiadomości o zwycięskiej drodze na banknot Jane Austen :). Wydaje mi się ze ta nieobecność kobiet na polskich banknotach wiele mówi o rzeczywistym poziomie równouprawnienia w naszym kraju.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zapewne masz rację. Może nie zdziwiłam się, że nie ma kobiety na banknotach serii "Władcy Polski", bo tu w grę wchodzi chyba tylko Jadwiga i Anna Jagiellonka :) Bardziej zdziwiłam się, że w serii "Wielcy Polacy" była tylko jedna kobieta. W Anglii (bo w Szkocji banknoty są jeszcze inne) skutek przyniosła presja obywatelska, ale u nas to chyba nie jest "nośny" temat.

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...