Najlepsze 10 fraz kończących książkę według Guardiana :)

Źródło zdjęcia

 

Natknęłam się ostatnio na nietypowy, ale dość intrygujący ranking zamieszczony w Guardianie w 2012r. Dotyczy on listy 10 najlepszych fraz/zdań kończących książkę (The 10 best… closing lines of books). Przyznam, że w swojej ocenie książki nigdy nie zastanawiałam się nad tym aspektem treści. Jeśli już, to większe wrażenie robiły na mnie początkowe akapity, ale nigdy tych początkowych czy ostatnich zdań sobie nie wynotowywałam. To nietypowe spojrzenie autora tekstu zafrapowało mnie do tego stopnia, że postanowiłam przedstawić Wam tę listę, choć siłą rzeczy jest ona bardzo subiektywna i ograniczona do literatury angielskojęzycznej.

Ponieważ z dziesięciu niżej wymienionych książek posiadałam w swojej biblioteczce jedynie „Wichrowe wzgórza”, przedstawienie tej listy w wersji dwujęzycznej jest możliwe dzięki pomocy moich nieocenionych kolegów blogerów: Zacofanego w lekturze, Zbyszka i - last but not least - Marlowa, którym się nisko kłaniam. Nie do przecenienia była też pomoc jednej z Pań z biblioteki nr 24 w Warszawie, która spisała dla mnie stosowne fragmenty dwóch ostatnich książek i przesłała je e-mailem na moją prośbę. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim za pomoc i życzliwość w spełnieniu raczej nietypowej prośby. ;)

A oto ranking Guardiana :

Francis Scott Fitzgerald, Wielki Gatsby (The Great Gatsby)

"So we beat on, boats against the current, borne back ceaselessly into the past."

„Tak oto dążymy naprzód, kierując łodzie pod prąd, który nieustannie znosi nas w przeszłość.” (tłum. Ariadna Demkowska-Bohdziewicz, KIW 1990)

"Wiosłujemy więc dalej, na przekór nurtowi, bez ustanku spychani w przeszłość". (tłum. Jacek Dehnel)

 

James Joyce, Ulisses (Ulysses)

"I was a Flower of the mountain yes when I put the rose in my hair like the Andalusian girls used or shall I wear a red yes and how he kissed me under the Moorish wall and I thought well as well him as another… then he asked me would I yes to say yes my mountain flower and first I put my arms around him yes and drew him down to me so he could feel my breasts all perfume yes and his heart was going like mad and yes I said yes I will Yes."

 „(...) byłam Kwiatem górskim tak kiedy wpięłam różę we włosy jak to robiły  andaluzyjskie dziewczyny a może lepiej mieć czerwoną tak i o tym jak całował  mnie pod Mauretańskim murem i pomyślałam cóż może być tak samo dobrze on jak  inny i wtedy poprosiłam go oczyma żeby poprosił znowu tak a wtedy on  poprosił mnie czy ja tak powiem tak mój kwiecie górski i najpierw objęłam go  ramionami tak i przyciągnęłam go w dół ku sobie tak że mógł uczuć moje  piersi pachnące tak a serce biło mu jak szalone i tak powiedziałam tak chcę  Tak.” (tłum. Maciej Słomczyński), Zielona Sowa, cop. 2000)

George Eliot, Miasteczko Middlemarch (Middlemarch)

"But the effect of her being on those around her was incalculably diffusive: for the growing good of the world is partly dependent on unhistoric acts; and that things are not so ill with you and me as they might have been is half owing to the number who lived faithfully a hidden life, and rest in unvisited tombs."

„Lecz fakt jej istnienia zaznaczył się na wszystkich wokół w sposób niepoliczony: rosnące bowiem dobro na tym świecie jest po części rezultatem zdarzeń zwykłych, nie historycznych, i to, że z tobą i ze mną nie jest tak źle, jakby mogło być, jest w połowie zasługą tych, którzy wiernie przeżyli swoje życie w cieniu i spoczywają w nieodwiedzanych grobach.” (tłum. Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Prószyński b.d.)

 Joseph Conrad, Jądro ciemności (Heart of Darkness)

"The offing was barred by a black bank of clouds, and the tranquil waterway leading to the uttermost ends of the earth flowed sombre under an overcast sky – seemed to lead into the heart of an immense darkness."
 

"Otwarte morze było zagrodzone czarną ławą chmur, a spokojny wodny szlak, wiodący do najdalszych krańców ziemi, ciągnął się mroczny, pod zasępionym niebem, zdając się prowadzić do jądra niezmierzonej ciemności." (tłum. Aniela Zagórska, wyd. 2006).

Mark Twain, Przygody Hucka Finna (The Adventures of Huckleberry Finn)

"But I reckon I got to light out for the Territory ahead of the rest, because Aunt Sally she's going to adopt me and sivilize me and I can't stand it. I been there before."

„Ale myślę, że będę musiał zwiać do puszczy wcześniej niż JIm i Tomek, bo ciotka Sally postanowila mnie zaadoptować i ucywilizować, a ja tego nie wytrzymam. Wiem już, czym to pachnie.” (tłum. Krystyna Tarnowska, Iskry, 1956)

Virginia Woolf, Do latarni morskiej (To the Lighthouse)

 

"Yes, she thought, laying down her brush in extreme fatigue, I have had my vision."

„Odkładając pędzel z ostatecznym wyczerpaniem, pomyślała: Przeżyłam swoją
wizję.” (tłum. Krzysztof Klinger, Czytelnik, 2005).

Joseph Heller, Paragraf 22 (Catch-22)

"The knife came down, missing him by inches, and he took off."

„Nóż chybił o włos i Yossarian ruszył w drogę.” (tłum. Lech Jęczmyk, PIW 1993)

Vladimir Nabokov, Pamięci, przemów (Speak Memory)

"There, in front of us, where a broken row of houses stood between us and the harbour, and where the eye encountered all sorts of stratagems, such as pale-blue and pink underwear cakewalking on a clothesline, or a lady's bicycle and a striped cat oddly sharing a rudimentary balcony of cast iron, it was most satisfying to make out among the jumbled angles of roofs and walls, a splendid ship's funnel, showing from behind the clothesline as something in a scrambled picture – Find What the Sailor Has Hidden – that the finder cannot unsee once it has been seen."

"Na horyzoncie, tam gdzie przerywany rząd domów dzielił nas od portu, gdzie oko napotykało przeróżne pułapki, takie jak bladoniebieska i różowa bielizna pląsająca na sznurze albo rower damka oraz pręgowany kot, zadziwiająco sąsiadujące ze sobą na szczątkowym balkonie z żelaza, wyłuskaliśmy z wielką satysfakcją wzrokiem, pośród stłoczonych kantów dachów i murów, wspaniały komin statku wyłaniający się zza sznura do bielizny niczym szczegół na zagmatwanym obrazku - "Znajdź to, co ukrył marynarz" - którego nie można przestać widzieć, gdy się raz zobaczyło." (przełożyła Anna Kołyszko, 2004).

 

Emily Bronte, Wichrowe wzgórza (Wuthering Heights)

"I lingered round them, under that benign sky; watched the moths fluttering among the heath, and hare-bells; listened to the soft wind breathing through the grass; and wondered how any one could ever imagine unquiet slumbers for the sleepers in that quiet earth."

„Patrzyłem na ćmy krążące wśród wrzosów i dzwonków leśnych, słuchałem miękkiego poszumu wiatru wśród traw i myślałem, że nic już chyba nie mąci spokojnego snu tym, co spoczywają w tej cichej ziemi.” (tłum. Janina Sujkowska, Ossolineum, 1990)

 

Beatrix Potter, Samuel Baczko albo zawijany pudding (The Tale of Samuel Whiskers) 

 

"But Tom Kitten has always been afraid of a rat; he never durst face anything bigger than – A Mouse."

 "A Tomek Kociak od tej pory zawsze bał się szczurów; nigdy nie ośmielił się stawić czoło niczemu, co było większe od - myszki." (tłum. Małgorzata Musierowicz przy współpracy J.M. Stokłosy, 2000)

 Przyznam, że nie szukałam tłumaczenia tej ostatniej frazy, gdyż nie podejrzewałam nikogo z moich znajomych realnych i blogowych o posiadanie opowieści Beatrix Potter, ale - jak się okazało - nie doceniłam Was :) Marlow i Kasia  mają w swoich zbiorach "Powiastki Beatrix Potter" i dzięki temu również i ten cytat może również zostać zaprezentowany w wersji dwujęzycznej. :)

Mimo wszystko, te ostatnie zdania nie mają raczej dla mnie znaczenia, liczy się wrażenie, jakie książka na mnie zrobiła, a generalnie to zasługa całości tekstu, a nie wyrwanych zdań. Niemniej jednak, taki mocny akcent na koniec może być ważnym elementem odbioru książki, niejako utrwaleniem wrażeń z lektury.

Traktuję ten ranking Guardiana jako ciekawostkę, ale niosącą pewien potencjał do dyskusji. Czy zwracacie uwagę na zdania kończące bądź rozpoczynające daną książkę? Czy macie jakieś ulubione przykłady, z polskiej lub zagranicznej literatury? Ciekawa jestem Waszych opinii.