Impresje kijowskie (2)

Dzisiaj kontynuujemy nasz spacer po ukraińskiej stolicy. W poprzednim poście wspomniałam, że dzwonnica przy wejściu do Sofii Kijowskiej jest dobrym punktem widokowym. Oto, jaki widok się z niej rozciąga:

 

A to widok "z dołu" :)

Na pierwszym planie możemy zobaczyć pomnik Bohdana Chmielnickiego, a w perspektywie ulicy wspaniałą świątynię o mieniących się złotych kopułach, czyli Sobór Michajłowski, a właściwie Monaster Św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach. Historia soboru sięga czasów staroruskich, jednak został on doszczętnie zniszczony podczas najazdu mongolskiego. Odbudowano go w całości  dopiero na początku XVIII w. w pięknym barokowym stylu, z siedmioma, pokrytymi złotem kopułami. Niestety, świątynia padła ofiarą sowieckiej polityki. W 1922 r. monaster został zamknięty dla wiernych. W latach 30-tych specjalna komisja uznała go za zabytek kozackiego baroku, a nie za świątynię, której historia sięgała czasów ruskich. Tym samym budowla nie była zbyt cenna w opinii komunistycznych włodarzy, którzy postanowili na miejscu, gdzie znajdował się Sobór, wznieść centrum partyjno – rządowe z dużym placem na organizację manifestacji. W latach 30-tych zburzono więc najpierw cerkiew Trzech Świętych sąsiadującą z soborem, a na tym miejscu zbudowano półokrągły gmach, który obecnie jest siedzibą ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Ponieważ ten budynek był przewidziany na siedzibę Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Ukrainy, nie mógł sąsiadować ze świątynią, i to w dodatku tak piękną i zwracającą uwagę. Co więc zrobiono? Słusznie się domyślacie. Mimo protestów, w sierpniu 1937 r. wysadzono Sobór Michajłowski w powietrze. Na jego miejscu jednak nie powstał drugi planowany przez władze komunistyczne gmach. W 1997 r. prezydent niepodległej Ukrainy, Leonid Kuczma, podjął decyzję o odbudowie Soboru. Od 2000 r. ten piękny zespół świątynny może cieszyć oczy kijowian i turystów. Jest piękny i imponujący. Popatrzcie zresztą sami:

Pięknie wygląda zarówno z perspektywy placu Sofijskiego, jak i z bliska. Pod murem Soboru Michajłowskiego stoi skromny, lecz jakże wstrząsający pomnik poświęcony ofiarom Wielkiego Głodu w latach 1932-33.

Mimo niewątpliwej piękności pokazanych wcześniej świątyń kijowskich najbardziej zachwyciła mnie jednak cerkiew św. Andrzeja. Wznosi się ona malowniczo na jednym ze wzgórz. Jej turkusowa kopuła i elegancka sylwetka cieszy oko już z daleka, a gdy podchodzi się bliżej, zachwyca. Została zbudowana na polecenie carycy Elżbiety w latach 1744 -53 według projektu Bartolomeo Rastrellego (1700-71), Włocha, który w latach 1730-63 pełnił funkcję nadwornego architekta dworu carskiego. Jest on autorem najwspanialszych budowli tego okresu, m.in. pałacu w Carskim Siole czy Pałacu Zimowego w Petersburgu. Podczas budowy, którą kierował Iwan Miczurin, napotkano szereg problemów technicznych utrudniających prace budowlane. Cerkiew jest wzniesiona na planie krzyża z jedną kopułą i czterema wieżyczkami. W 2008 r. decyzją prezydenta Ukrainy, Wiktora Juszczenki, cerkiew została przekazana Ukraińskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu.

Gdy zajrzeliśmy do środka, odbywał się właśnie ślub.

Cerkiew św. Andrzeja położona jest przy ulicy Andrijivskyj uzwiz, który często nazywany jest kijowskim Montmartrem. To chyba najlepsze miejsce, gdzie można kupić pamiątki z Kijowa. Uliczką, wzdłuż której wystawiają się kramy z rozmaitymi wytworami rękodzieła (coraz więcej wśród nich kiczu, niestety), a także artyści z obrazami, schodzi się dość ostro w dół. Ten fragment miasta polubiłam chyba najbardziej i wracałam tam kilkakrotnie podczas naszego pobytu.

Widok na Andrijewskyj uzwiz z dziedzińca cerkwi św. Andrzeja

Przy tej uliczce można również odnaleźć dwa ciekawe i niepospolite muzea. Chociaż skojarzenie z tradycyjnie pojmowanym słowem „muzeum” nie jest właściwe. :)

Wejście do Muzeum jednej ulicy

„Muzeum jednej ulicy” mieści się w jednej z modernistycznych kamienic przy Andrijyvskim Uzwizie i ma w zamierzeniu odzwierciedlać historię tejże ulicy. W przedsionku witają nas dziwne figury ludzi ubranych w stroje zdecydowanie retro, a potem jest już ekspozycja mająca na celu wprowadzenie zwiedzających w nastrój sprzed wieku, a dokładnie z przełomu XIX i XX wieku. W gablotkach i na ścianach znajdziemy gazety, fotografie, najrozmaitsze dokumenty, ubiory i wiele niespodziewanych eksponatów w rodzaju np. kas sklepowych mające obrazować styl życia w tym miejscu w przedrewolucyjnych czasach. Znajdziemy tu również eksponaty związane z mieszkańcami ulicy, np. Michaiłem Bułhakowem, Tarasem Szewczenko oraz innymi, również mniej słynnymi. Podczas zwiedzania do ucha sączy się delikatna muzyka. Muzeum jest niewielkie, ale niezmiernie klimatyczne i koniecznie trzeba je odwiedzić podczas bytności w Kijowie.

Mało kto zapewne wie, że Michaił Bułhakow (1891 – 1940) urodził się w Kijowie i mieszkał tam do 1921 r. Chociaż nie napisał tu swoich wielkich powieści, w Kijowie istnieje oczywiście Muzeum Bułhakowa zlokalizowane w dawnym mieszkaniu twórcy „Mistrza i Małgorzaty”. Podobnie jak Muzeum Jednej Ulicy jest ono również bardzo kameralne. Niezwykłość tego muzeum polega na tym, że eksponatów powiązanych bezpośrednio z pisarzem jest naprawdę niewiele. Trasa zwiedzania ma pobudzić naszą wyobraźnię i wprowadzić nas w świat Michaiła Bułhakowa w białych wnętrzach muzeum. Przejście takiej trasy to dość surrealistyczne przeżycie, ale warto tego doświadczyć, bo – choć po tych kilku latach niewiele szczegółów pamiętam – było to dla mnie zwiedzanie z gatunku magicznych, jedyne w swoim rodzaju. Na pewno zwiedzających czeka wiele niespodzianek, więc im mniej napiszę, tym lepiej dla potencjalnych gości. ;) Dodam też, że wcale niełatwo było się zapisać na zwiedzanie. Tak, tak, zapisać. Zwiedzanie Muzeum z uwagi na swoją specyfikę, musi się odbywać z przewodnikiem i w okresie, gdy my byliśmy w Kijowie, nie było wolnych terminów. Dopiero interwencja naszej Przyjaciółki pozwoliła nam odbyć tę niezwykłą podróż w głąb świata Bułhakowa. 

 

W Kijowie napotkaliśmy również ślad bytności w tym mieście autora "Przygód dobrego wojaka Szwejka".

Jaroslav Hasek (1883 - 1923) przebywał w latach 1916-18 w Korpusie Czechosłowackim w Kijowie, dokąd trafił po tym, gdy właściwie zdezerterował z wojska austriackiego.

 
Na tym zakończę dzisiejszy odcinek mając nadzieję, że Wam się ten spacer podobał. :)

* * * * *

Wcześniejszy wpis:

Impresje kijowskie (1)