wtorek, 4 grudnia 2012

Eustachy Rylski, Po śniadaniu





„Książki o tyle są dla nas ważne, o ile opowiadają o nas takich, jakimi jesteśmy lub, co ważniejsze, moglibyśmy być.” (s. 138)
Czemu, ach czemu nie przeczytałam wcześniej żadnej książki Eustachego Rylskiego? Nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie. Jest on dla mnie pisarzem nieznanym, ale szczęśliwie dla mnie sięgnęłam po jego zbiór esejów „Po śniadaniu”, który w jakiś niewytłumaczalny sposób przyciągnął moją uwagę. Co prawda, jego odbiór byłby zapewne pełniejszy i bogatszy, gdybym mogła się poszczycić przynajmniej jakąś szczątkową wiedzą o twórczości i stylu pisarza, ale pocieszam się, że ten brak mogę z łatwością nadrobić, a do esejów jeszcze wrócić.

„Po śniadaniu” to hołd, wcale nie bezkrytyczny, dla pisarzy, którzy mieli największy wpływ na życie autora. Pisząc o nich, ujawnia nam także skrawek siebie i swojej osobowości, nie tylko literackiej. Swoje opinie pisze z pozycji raczej namiętnego czytelnika niż pisarza. Każdy, kto przeżywa swą młodość żyje ideałami i fascynacjami. Idolami młodości Eustachego Rylskiego byli pisarze i ich dzieła. Czy za dziesięć, dwadzieścia lat obecne fascynacje nadal nimi będą? Czy my będziemy tacy sami? Warto się nad tym zastanowić. Jak sam podkreśla:


„Każdy z przedstawionych autorów był lub jest nadal ważnym dla mnie człowiekiem jak Malraux, ważnym człowiekiem i pisarzem jak Turgieniew i Camus, wyłącznie pisarzem i poetą jak Iwaszkiewicz i Błok, wielkim idolem mojej młodości jak Hemingway lub – jak Capote – twórcą postaci, bez których moja młodość niewarta by była wspomnień, a starość uwagi.” (s. 5)
 

Ta niepozorna książeczka zawiera w sobie wiele prawdy. Prawdy może niezupełnie obiektywnej, ale subiektywnej prawdy autora o swoich literackich patronach i ich wpływie na jego twórczość i pojmowanie świata. 
„Bywają wspaniali pisarze, których mogłoby nie być, i tacy, których absencja jest niemożliwa.” (s. 37)
 
Eseje Rylskiego czyta się jak fascynującą opowieść o książkach, pisarzach, bohaterach literackich, ale także, a może przede wszystkim o autorze, o jego pasjach i poglądach. „Po śniadaniu” pobudza czytelnika do myślenia i refleksji. Bohaterowie tych siedmiu esejów przywołują w autorze określone skojarzenia i momenty z jego życia, gdy ich twórczość była dla niego ważna. Czasem ich wpływ przemijał, czasem trwa do dziś.

„Cenię literaturę, która ma odwagę wymierzania światu sprawiedliwości.” (s. 58)
Opinia Eustachego Rylskiego często nie jest laurką i pobudza do szukania wyjaśnień, uzupełnienia posiadanych przez nas informacji. Dla mnie takim zaskoczeniem był esej dotyczący zapomnianego obecnie Andre Malraux, którego życie naznaczone osobistymi tragediami oraz działalność u boku Charlesa de Gaulle nie były mi znane. Bardzo interesujący jest tekst o Iwaszkiewiczu, którego ostatnio coraz bardziej cenię, również jako poetę, autora świetnych "Dzienników" i esejów. Wzruszyła mnie również część poświęcona bohaterowi „Dżumy” Camusa, to chyba jeden z najlepszych tekstów w tym zbiorze. Dzięki pasji, z jaką autor odmalował przesłanie „Dwunastu” Błoka już wiem, że muszę przeczytać ten tekst. I nie jest to jedyna pozycja do przeczytania, którą sobie zanotowałam po lekturze tego zbiorku. Jedna, niewielka objętościowo książeczka, a ile przyniosła tytułów, które chcę przeczytać, na czele z książkami autora.

Ta lektura to rodzaj intelektualnego ćwiczenia, jakie zadał nam pisarz. Nie jest to dialog z czytelnikiem, lecz raczej monolog pisarza prowadzony z dystansem, czasem z nutką ironii, a czasem z nieukrywaną pasją. Jeśli lubicie ambitną literaturę pisaną w poszanowaniu inteligencji czytelnika, zachęcam do lektury.
 

 
Eustachy Rylski (ur. 1944) pochodzi z rodziny ziemiańskiej. W wieku 17 lat zatrudnił się w bazie samochodowej koło Jeleniej Góry W życiu chwytał się różnych zajęć: był urzędnikiem, robotnikiem, instruktorem w domu kultury, wychowawcą w szkole budowlanej, a także przedsiębiorcą. Jako pisarz zadebiutował tuż przed 40-stką wydając "Stankiewicza" w 1984 r., opowieść o służącym w carskiej armii synu powstańca styczniowego, który ukazał się razem z drugą mikropowieścią "Powrót" napisaną na prośbę redaktora PIW, który nie mógł uwierzyć, że debiutant mógł napisać „Stankiewicza”, tak dobrą i dojrzałą powieść. Potem, nie licząc zbioru opowiadań "Tylko chłód" (1987), nie pisał prozy przez prawie 20 lat. W tym okresie pisał m. in. scenariusze do Teatru Telewizji. Za współczesną powieść "Człowiek w cieniu" (2004) dostał Nagrodę im. Józefa Mackiewicza. Rozgrywający się w czasach napoleońskich "Warunek" (2005) był nominowany do Nagrody NIKE. Pisał sztuki dla Teatru TV, m.in. "Chłodną jesień" (1989), o pisarzu przypominającym Jarosława Iwaszkiewicza, i "Nettę" (1998), na temat środowiska filmowego. W jednym z wywiadów sam autor powiedział: „Interesuje mnie opowiadanie historii. Takich, jakie chciałbym sam przeczytać.”
Żródło zdjęcia
 
Autor: Eustachy Rylski
Wydawnictwo: Świat Książki
Rok wydania: 2009
Liczba stron: 142

 

4 komentarze:

  1. Przekonałaś :) wpisuję na listę.

    Kurcze, Kaye, znam sporo osób, które muszą wierzyć w łączność dzieła i życia pisarza. Inaczej: dobry pisarz o odmiennych poglądach lub świetnie piszący gnojek dla nich nie istnieje. Ja uwielbiam Iwaszkiewicza i nie mam problemu z jego biogramem.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Iwaszkiewicza bardzo cenię, właściwie odkrywam go dopiero teraz, zwłaszcza poezję jego autorstwa. "Dzienniki" są świetne i bardzo wiele mówią o ich twórcy.
      A książka E. Rylskiego naprawdę jest warta przeczytania :)

      Usuń
  2. mam inną książke tego autora w planach, ale coś czuję, że na tą też przyjdzie kolej :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wydaje mi się, że warto spróbować. Ja już zarezerwowałam jedną z ksiązek E. Rylskiego w bibliotece ;)

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...