wtorek, 22 stycznia 2013

George Gordon Noel Byron (22.01.1788 - 19.04.1824)



Portret George'a Byrona, Thomas PhillipsŹródło zdjęcia 

225 lat temu urodził się George Gordon Noel Byron (1788 – 1824), poeta angielski, którego życie i twórczość stały się symbolami europejskiego romantyzmu. Była to postać  wzbudzająca ogromne kontrowersje, zwłaszcza obyczajowe.  


Herb rodowy Byrona
Źródło zdjęcia

Byron urodził się w rodzinie arystokratycznej, acz zubożałej. Lata dzieciństwa spędził w Szkocji w niedostatku. Ze względu na wrodzone zdeformowanie stopy utykał przez całe życie. W wieku 10 lat odziedziczył tytuł lordowski oraz siedzibę rodową. Studiował w Cambridge. Żył rozrzutnie, zgodnie ze zwyczajami młodzieńców ze swojej kasty, przez co popadł w długi.



Okładka "Wędrówek
Childe Harolda" z 1825 r.
Źródło zdjęcia 
Wiersze pisał i publikował jeszcze jako student. Szybko stał się autorem modnym. Latem 1809 r. rozpoczął dwuletnią podróż do Grecji, Konstantynopola i Albanii. Po powrocie do Londynu zdobył niesamowitą popularność jako autor poematu „Wędrówki Childe Harolda”. Kolejne utwory, „Giaur”,Narzeczona z Abydos”, „Korsarz” przyjmowane były z równie wielkim entuzjazmem, a przystojny Byron stał się ozdobą najelegantszych londyńskich salonów. Na tychże salonach poeta siał zgorszenie swoimi romansami, z których najsłynniejszy był ten z lady Caroline Lamb. Jednak największym uczuciem darzył wtedy swoją przyrodnią siostrę, Augustę Leigh. Podejrzewano nawet, że Byron był ojcem najmłodszego dziecka Augusty.



W 1815 r. Byron, za namową siostry, poślubił Annę Isabellę Milbank. Związek ten jednak nie był szczęśliwy. Wypełniały go kłótnie i podejrzenia, a tłem były narastające problemy finansowe. W grudniu 1815 rodzi się jedyna legalna córka Byrona – Ada Byron, a już miesiąc później Lady Byron opuściła męża. Wkrótce potem małżonkowie podjęli decyzję o separacji, a Byron udał się na dobrowolne wygnanie.

Początkowo osiadł w Genewie, gdzie zaprzyjaźnił się z Percy Shelleyem i jego żoną Mary, z której siostrą – Claire – nawiązał romans Jego owocem była nieslubna córka. Pod wpływem podróży wokół Jeziora Genewskiego napisał poemat „Więzień Chillonu”.  Wkrótce potem Byron przeniósł się do Włoch, gdzie napisał najważniejsze swoje dzieło – poemat „Don Juan”. 


W 1823 r. poeta zaangażował się w sprawę walki o niepodległość Grecji, gdzie się udał w sierpniu. Zanim jednak zaangażował się w walkę, poważnie zachorował, dodatkowo nabawił się malarii i zmarł w kwietniu 1824 r.

Grecy docenili postawę angielskiego poety zachowując go we wdzięcznej pamięci. Zhellenizowana forma nazwiska Byron – Viron – stała się greckim imieniem męskim.
  


Pamiątkowa tablica na grobie rodzinnym,
w którym pochowany jest George Byron
Źródło zdjęcia


Byron spoczywa na cmentarzu kościoła św. Marii Magdaleny w Hucknall. Obok niego spoczywa jego córka Ada Lovelace, która była nietuzinkową postacią, z której historią możecie się zapoznać dzięki wpisowi Anny Marii prowadzącej bloga "Zielono mam w głowie". 
Serce Byrona spoczywa pod drzewem w Missolungi w zachodniej Grecji, gdzie zmarł.





W trzydziestą trzecią rocznicę moich urodzin 22 stycznia 1821 roku

Przez nudę życia, poprzez brud i grzech
Do lat dobrnąłem trzydziestu i trzech.
I cóż wędrówka ta przyniosła mi?
Nic – tylko lat tych trzydzieści i trzy.


Tłum. Czesław Jastrzębiec Kozłowski


Gdyśmy się rozstawali
Gdyśmy się rozstawali,
Milczeniem, łzę
Żegnając – coś nam w dali
Wróżyło złą
Dolę od pierwszej chwili;
Bladość twoja, chłód ust
Świadczyły, że z idylli
Ostał się gruz.

Świt na twarz kompres z rosy
Zimnej mi kładł,
Jakby uprzedzał ciosy,
Jakie mi zada świat:
Chwile, gdy, wiarołomną,
Bez serca i bez czci
Ludzie cię nagle wspomną
Przy mnie – tak los się mści.

Czy klątwy to, czy hymny
Będę – żałobny dzwon
Twego imienia zimny
Dreszcz wwierci w skroń:
Czemuż tak cię kochałem?
Świat zna twych ról
Sto – ja cię lepiej znałem,
Trwalszy mój ból.

Sekret nasz - dziś w żałobie,
W milczeniu, łzę
Ronię – zdradziło w tobie
To, co krzywdzi i łże.
Jeśli kiedyś odnowię
Tę więź dawną i złą,
Jakże ja cię pozdrowię?
Milczeniem, łzę

Tłum. Stanisław Barańczak

Podpis poety
Źródło zdjęcia


4 komentarze:

  1. Fascynująca postać poety nieraz przesłaniała mi jego poezję. Choć z drugiej strony był to poeta, który pisał jak żył i żył jak pisał. Jego życie i twórczość splatały się w jedno.
    Dawno już nie wspominałam o Byronie - był moim idolem w czasach mojej młodości, więc bardzo Ci dziękuję za to przypomnienie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mnie też w pewnym momencie bardziej fascynowało życie Poety niż jego twórczość, ale było to życie niezwykłe. Autor ucieleśnił chyba wszystkie cechy bohatera "bajronicznego", który święcił triumfy w literaturze romantycznej.

      Usuń
    2. I to chyba stanowiło o jego popularności. I może jeszcze ta atmosfera skandalu obyczajowego. To zwykle wpływa na atrakcyjność postaci.

      Usuń
    3. Tak, tak. I wtedy, i teraz...

      Usuń

Autorzy

Agopsowicz Monika Albaret Celeste Albom Mitch Alvtegen Karin Austen Jane Babina Natalka Bachmann Ingeborg Baranowska Małgorzata Becerra Angela Beekman Aimee Bek Aleksander Bellow Saul Bennett Alan Besala Jerzy Bobkowski Andrzej Bogucka Maria Bonda Katarzyna Borkowska Urszula Bowen Rhys Brabant Hyacinthe Braine John Brodski Josif Calvino Italo Castagno Dario Cegielski Tadeusz Cejrowski Wojciech Cherezińska Elżbieta Cleeves Ann Courtemanche Gil Covey Sean Crummey Michael Cusk Rachel Czapska Maria Czarnecka Renata Czarnyszewicz Florian Czwojdrak Bożena Dallas Sandra de Blasi Marlena Didion Joan Dmochowska Emma Doctorow E.L. Domagalski Dariusz Domańska-Kubiak Irena Dostojewska Anna Drewniak Wojciech Drinkwater Carol Drucka Nadzieja Druckerman Pamela Dunlop Fuchsia Dyer Wayne Edwardson Ake Evans Richard Fabiani Bożena Fadiman Anne Faulkner William Fiedler Arkady Filipowicz Wika Fletcher Susan Fogelström Per Anders Fønhus Mikkjel Fowler Karen Joy Frankl Viktor Franzen Jonathan Frayn Michael Fredro Aleksander Fryczkowska Anna Gaskell Elizabeth Genow Magdalena Gilmour David Giordano Paolo Goetel Ferdynand Goethe Johann Wolfgang Gołowkina Irina Grabowska-Grzyb Ałbena Grabski Maciej Green Penelope Grimes Martha Grimwood Ken Gunnarsson Gunnar Gustafsson Lars Gutowska-Adamczyk Małgorzata Guzowska Marta Hagen Wiktor Hamsun Knut Hejke Krzysztof Helsztyński Stanisław Hen Józef Herbert Zbigniew Hill Napoleon Hill Susan Hoffmanowa Klementyna Holt Anne Hovsgaard Jens Hulova Petra Ishiguro Kazuo Iwaszkiewicz Jarosław Iwaszkiewiczowa Anna Jaffrey Madhur Jahren Hope Jakowienko Mira Jamski Piotr Jaruzelska Monika Jastrzębska Magdalena Jersild Per Christian Jörgensdotter Anna Jurgała-Jureczka Joanna Kaczyńska Marta Kallentoft Mons Kanger Thomas Kanowicz Grigorij Karlsson Elise Karon Jan Karpiński Wojciech Kaschnitz Marie Luise Kolbuszewski Jacek Komuda Jacek Kościński Piotr Kowecka Elżbieta Kraszewski Józef Ignacy Kręt Helena Kroh Antoni Kruusval Catarina Krzysztoń Jerzy Kuncewiczowa Maria Kutyłowska Helena Lackberg Camilla Lanckorońska Karolina Lander Leena Larsson Asa Laurain Antoine Lehtonen Joel Loreau Dominique cytaty Lupton Rosamund Lurie Alison Ładyński Antonin Łapicka Zuzanna Łopieńska Barbara Łozińska Maja Łoziński Mikołaj Maciejewska Beata Maciorowski Mirosław Mackiewicz Józef Magris Claudio Malczewski Rafał Maloney Alison Małecki Jan Manguel Alberto Mankell Henning Mann Wojciech Mansfield Katherine Marai Sandor Marias Javier Marinina Aleksandra Marklund Liza Marquez Gabriel Masłoń Krzysztof Mazzucco Melania McKeown Greg Meder Basia Meller Marcin Meredith George Michniewicz Tomasz Miłoszewski Zygmunt Mitchell David Mizielińscy Mjaset Christer Mrożek Sławomir Mukka Timo Murakami Haruki Musierowicz Małgorzata Musso Guillaume Myśliwski Wiesław Nair Preethi Naszkowski Zbigniew Nesbø Jo Nesser Hakan Nicieja Stanisław Nothomb Amelie Nowakowski Marek Nowik Mirosław Obertyńska Beata Oksanen Sofi Orlińska Zuzanna Ossendowski Antoni Ferdynand Pająk-Puda Dorota Paukszta Eugeniusz Pawełczyńska Anna Pawlikowski Michał Pezzelli Peter Pilch Krzysztof Platerowa Katarzyna Plebanek Grażyna Płatowa Wiktoria Proust Marcel Pruszkowska Maria Pruszyńska Anna Przedpełska-Trzeciakowska Anna Puchalska Joanna Puzyńska Katarzyna Quinn Spencer Rabska Zuzanna Rankin Ian Rejmer Małgorzata Reszka Paweł Rutkowski Krzysztof Rylski Eustachy Sadler Michael Safak Elif Schirmer Marcin Seghers Jan Sobański Antoni Sobolewska Justyna Staalesen Gunnar Stanowski Krzysztor Stasiuk Andrzej Stec Ewa Stenka Danuta Stockett Kathryn Stulgińska Zofia Susso Eva Sypuła-Gliwa Joanna Szabo Magda Szalay David Szarota Piotr Szczygieł Mariusz Szejnert Małgorzata Szumska Małgorzata Terzani Tiziano Theorin Johan Thompson Ruth Todd Jackie Tomkowski Jan Tristante Jeronimo Tullet Herve Velthuijs Max Venclova Tomas Venezia Mariolina Vesaas Tarjei Wachowicz-Makowska Jolanta Waltari Mika Wałkuski Marek Wańkowicz Melchior Warmbrunn Erika Wassmo Herbjørg Wasylewski Stanisław Weissensteiner Friedrich White Patrick Wiechert Ernst Wieslander Jujja Włodek Ludwika Zevin Gabrielle Zyskowska-Ignaciak Katarzyna Żylińska Jadwiga
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...